DSM nedir?
Mental bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı’dır. Yani psikolojik rahatsızlıklarının listelendiği ve tanımlarının yapıldığı bir kitaptır. Özellikle psikiyatristler kullanır, doğru ilacı tespit edebilmek için. Daha sonra Klinik Psikologlar tedavi planını hangi kriterlere göre belirleyeceklerine karar vermek için referans olarak kullanırlar. Bilimsel araştırmaların metodolojisi hazırlanırken başvuru kitabı olarak yayınlanır. Bu alanlar düşünüldüğünde en yaygın başvuru kitabıdır denilebilir.
DSM 1 ve 2 de çok genel ifadelere yer veriliyordu ve psikodinamik kuramsal yaklaşımdan vurgular vardı.
DSM 3 bu anlamda spesifik rahatsızlıklar adlandırmasıyla bir devrim niteliğinde oldu 1980
DSM 4 aslında DSM 3’ün bu spesifik rahatsızlıkların kategorileşmesi (eksenlere göre) ve daha çok rahatsızlığın isimlendirmesi demek oldu.
- DSM 5 te Eksen sistemi kaldırıldı yerine 20 diyagnoz kategorisi getirildi.
- İşlevselliğin genel değerlendirmesi kaldırıldı yerine rahatsızlıkların kendi içinde;
- Ağırlığı (ağır olmayan-orta derecede ağır- ağır)
- Tanımlayıcı özellikleri (iyi derecede iç görü- orta derecede iç görü – sınırlı çerçevede)
- Gidişi (tam yatışma gösteren, tam yatışma göstermeyen- yineleyen tip)
olarak 3 kategoride not alabilme sağlandı.
WHO DAS 2.0 Dünya sağlık örgütünün bir ölçeği de ilerde araştırmalardan sonra kullanılabilecek.
- Otizm – Asperger sendromu ve yaygın gelişimsel bozukluklar bir tek ad altında toplandı ‘otizm açılımı kapsamında bozukluklar’ olarak ayrıldı. Toplumsal iletişim ve kısıtlı yineleyici davranışlar 1. 2. Ve 3. (çok önemli derecede destek gerektirir) düzey olarak ayrıldı.,
- Eksen 4 teki rahatsızlıklar V code ların içine alındı.
- Mental reterdasyon demek yerine entellektüel yeti yitimleri ismi getirildi.
- Depresif (yıkıcı) duygudurumu düzenleyememe bozukluğu çocuklar için (saldırganlık ve öfke patlamaları) adı altında yeni bir bozukluk tanımlandı.
- Obsesif kompulsif bozukluk anksiyete bozukluklarından çıkarılarak kendi başına bir başlık olarak kategorileştirildi. Bu kategoriye vücut disformik bozukluğu alındı (görünümündeki kusurları görme takıntıları, davranışlar aynaya bakma gibi ve düşünsel uğraşlar), saç yolma ve biriktiricilik bozuklukları tanımlandı.
- Travma ve Stresörlere bağlı bozuklular olarak PTSD ve akut stres bozukluğu Anksiyete bozukluklarında alındı, sınırsız toplumsal katılım bozukluğu ve tepkisel bağlanma bozukluğu tanımlandı.
- Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB)‘ta 6 ay kuralı kaldırıldı (YOKKU – yorulma, odaklanmada, kızma, kas gerginliği, uyku)
- Anksiyete bozukluklarında Ayrılma kaygısı bozukluğu ve Mutizm bozukluları tanımlandı.